Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου 2010

Οι έλληνες και το «παράλογο»

6/12/2010
-

Θα προκαλούσε την εντιμότητα και την ειλικρίνειά μας ο χαρακτηρισμός και η έννοια του παραλόγου; Ίσως ναι...η βασιλεία της λογικής και ο αυστηρός ορθολογισμός κυριαρχεί έντονα στο μυαλό μας. Η τεχικο-επιστημονική μέθοδος κατευθύνει τη ζωή μας. Βεβαιότητες και συμπεράσματα τείνουν στην αποκάλυψη της αλήθειας. Μία αλήθεια που ταυτίζεται μόνο με τον εαυτό της και όχι με τον ανθρώπινο παράγοντα. Επαναπαυόμαστε μπροστά σε αυτές και ελπίζουμε... ελπίζουμε στη λογική μίας αλήθειας χωρίς όμως να εξετάσουμε μία αληθινή εξήγηση, αν η μέθοδος και η τεχνική αποτελούν μία βέβαιη πραγματικότητα; Η «αιτιότητα» και το «πείραμα» μήπως πρέπει να υπερβούν την σκοπούμενη «αλήθεια» τους;

Ίσως από την άλλη όχι...η συνήθεια του «παραλόγου» να αποτελεί την βίαιη πραγματικότητα όσων αντιλαμβάνονται την ανάγκη υπερπήδησης των συνεπειών της «ορθής λογικής». Και την ονομάζω βίαιη γιατί το πνεύμα και η σκέψη ενός «παράλογου» ανθρώπου (γιατί το παράλογο δεν συνιστά σκέψη αλλά όργανο σκέψης), βρίσκεται σε αέναη πνευματική ανησυχία και κινητικότητα. Και η κινητικότητα οδηγεί στην σύγκρουση...σύγκρουση με τον «εαυτό» του, το «παρόν»,το «υπάρχον».
Ως εισαγωγή λοιπόν των εποχών που ζούμε, αλλά και προγενέστερων, οπού όλοι εμείς σαν «Ξένος», ένας - ένας χωριστά, συνειδητοποιούμε την γελοιότητα της ύπαρξής μας, μέσα από τον καθημερινό πόνο και τη διάψευση, αναζητούμε μία λύση. Ποια θα είναι όμως αυτή η λύση;

 Το λογικό συμπέρασμα; Ποια λογική θα ξεπεράσει τα όρια της «συνήθειας» που την ονομάζουν αδιάψευστη αλήθεια; Και η «πολιτική» ως πιο γόνιμο έδαφος αντανάκλασης των σημείων λογικής και παραλόγου στον άνθρωπο (ως κοινωνικό ον), πρόδηλα εκδηλώνεται. Η αρχαία φιλοσοφία εκπόρθησε τον ορθό λόγο ως αποκρυστάλλωση της «αιώνιας λογικής» και την «αλήθεια» ως αποτέλεσμα της παραπάνω ατέρμονης διαδικασίας. Το σκηνικό συνεχίζεται...το παράλογο αναδύεται στην ιστορία ως αλλαγή και ενότητα στο όνομα κοινωνικών επαναστάσεων. Το αποτέλεσμα...εξορθολογισμός του «παραλόγου». Ένα παιχνίδι ξεδιπλώνεται για χάριν της παγκόσμιας ευδαιμονίας. Το «παράλογο» του πολέμου εγκαταλείφθηκε, η «λογική» της πλάνης και της απάτης υιοθετήθηκε «μακρά χειρί».
Οι εκλογές αν άλλαζαν κάτι θα ήταν παράνομες. Ένας «λογικός παραλογισμός» που δημιουργείται από την κατάσταση των τριάντα τελευταίων χρόνων με την απελευθέρωση των αγορών την υπερεκμετάλλευση και την συνεπακόλουθη συγκέντρωση κεφαλαίου- υπερκέρδους .
Η οικονομική και κοινωνική κρίση που βιώνει το σύστημα του νεοφιλελευθερισμού σε παγκόσμιο επίπεδο ρέπει προς τον απανθρωπισμό και την εξαθλίωση των λαών. Στη χώρα μας, όπως και στον υπόλοιπο Ευρωπαϊκό Νότο τα πράγματα μοιάζουν απροχώρητα. Το Σοσιαλιστικό Κίνημα, έτσι όπως θέλει να ονομάζεται, ύστερα από τα μέτρα οικονομικής «κατοχής», που κατόπιν επιλογής εισήγαγε στην Ελλάδα, προχωρά στην απόλυτη υποδούλωση της «λαϊκής κυριαρχίας» που ευαγγελίζεται. Τριάντα χρόνια υποτιθέμενης υλικής ευχαρίστησης, άκρατης κατανάλωσης, συνεχούς πνευματικής αλλοτρίωσης και «ηθικής» ενσωμάτωσης αποτέλεσε τη λογική ακολουθία τους. Η εξαφάνιση κάθε είδους ποιητικής τέχνης και η μεταμόρφωση της «αισθητικής» μπόρεσαν να βαθύνουν το σκοτάδι, χωρίς καμία λάμψη να αποκρύπτει το «ηθικό» και το «παράλογο».

Το πολιτικό γίγνεσθαι ξεπέρασε τα όρια της νόησης μας, που με περισσή λογική αναδεικνύαμε την αυτοκτονία μας. Μία ζωή συνηθισμένη, χωρίς νόημα, αμφισβητήσεις, προβληματισμούς...χωρίς το «παράλογο» ως κινητήριο δύναμη της ζωής, ως τον τόπο εκείνο όπου η λογική μας θα ονομάζεται «παράλογο» στην μαθηματικό- επιστημονική τους προσέγγιση.

Υψώνεται τώρα μια παράλογη ευαισθησία υπαρξιακής αναγέννησης. Η ανθρώπινη υπόσταση βρίσκεται καθηλωμένη σε μια σκέψη...σε μία σκέψη που πνίγεται στη νοσταλγία. Ποιο λοιπόν θα είναι το επόμενο σκαλοπάτι; Πως θα διαμορφωθεί το «είναι» εν τω «γίγνεσθαι» του κόσμου της ολότητας;

Άλμπερ Καμύ (Βραβείο Νόμπελ 1957): ...Γιατί η εξέγερση κάνει την ανθρώπινη υπόσταση να εξαρτιέται από μια πάλη που διαρκώς ανανεώνετai
-